Termin regeneracja, według biologicznej definicji, to odtwarzanie przez organizm uszkodzonych bądź utraconych komórek, tkanek, czy narządów. Jednak na co dzień rzadko korzystamy z tego znaczenia słowa, częściej znaczy po prostu „odzyskiwanie utraconych sił, odpoczynek”. Ludzki organizm potrzebuje odnowy w wielu sytuacjach – po długotrwałej chorobie, przewlekłym stresie czy intensywnym wysiłku fizycznym. Dlaczego regeneracja jest taka ważna? Jak odpoczywać, by naprawdę odpocząć?
REGENERACJA DLA ZDROWIA
Coraz więcej osób, niezależnie do wieku, zaczyna narzekać na chroniczne zmęczenie, brak apetytu, problemy z koncentracja, zły nastrój czy problemy ze snem. Z pewnością, powyższe symptomy pogłębia panująca pandemia i trwały stres, jaki jej towarzyszy. Sprawny układ odpornościowy to nasze oręże w walce z drobnoustrojami chorobotwórczym, lecz musimy o niego dbać, za pomocą 3 prostych zasad – zdrowa dieta, aktywność fizyczna i odpoczynek, czyli właśnie regeneracja. Przy intensywnym i wysiłkowym trybie życia, niezdrowym odżywianiu się i braku snu, nasz organizm szybko odczuje negatywne skutki takiego postepowania. Przy zachowaniu zasad regeneracji, wzmacniamy nasz układ odpornościowy i zmniejszamy ryzyko wystąpienia chorób. Dzięki odnowie, nasz organizm ma czas by odbudować nadwyrężone siły immunologiczne np. na skutek wzmożonej produkcji białych krwinek, czyli limfocytów, a także przeciwciał, które tworzą odporność swoistą. Regeneracji potrzebują też inne układy organizmu np. sercowo-naczyniowy, pokarmowy, oddechowy, gdyż tylko wtedy narządy mogą sprawnie i wydajnie pełnić swoje role biologiczne.
REGENERACJA W SPORCIE
Regeneracja jest też terminem stosowanym w sporcie. Pojęcie jest powszechnie znane, jednak często pomijane w planach treningowych. Regeneracja jest nie mniej ważna niż sam trening, gdyż bez niej organizm nie ma szans na odbudowę zasobów energetycznych, a zmęczone mięsnie na odpoczynek. Jeśli nie zachowamy czasu na regenerację, szybko odczujemy brak sił i przemęczenie, łatwo też może dojść do kontuzji i urazów. Paradoksalnie, udana regeneracja wpływa na jeszcze skuteczniejsze treningi, a przede wszystkim ich bezpieczeństwo i zdrowie. Odpoczynek przyczynia się do efektu tzw. superkompensacji, czyli stanu zwiększonej wydolności, a tym samym zwiększanych przez organizm z treningu na trening, zapasów energetycznych. W ten sposób stopniowo poprawia się nasza wydolność i możemy uzyskiwać lepsze wyniki sportowe. Warto pamiętać – trening na granicy naszych wysiłkowych możliwości nie poprawi rezultatów, a wręcz przeciwnie, będziemy wyczerpani, regeneracja organizmu potrwa dłużej.
SPOSOBY NA ODPOCZYNEK
Podstawowym sposobem regeneracji organizmu jest dobry sen, w przewietrzonym pomieszczeniu, w odpowiednej temperaturze. Sen przynoszący wypoczynek powinien trwać 7-9 godz, u dzieci i seniorów nawet dłużej. Regeneracja to też … mała dawka ruchu, ale pamiętajmy że mowa tu o odprężającym spacerze czy spokojnym pływaniu, które powodują dotlenienie organizmu i wzmocnienie, a nie wyczynowej aktywności. Pamiętajmy, o nawadnianiu organizmu, również w trakcie relaksu.
Odnowa, to przede wszystkim chwile relaksu, czyli spędzania czasu w sposób jaki lubimy najbardziej dając odpocząć naszemu umysłowi od nadmiaru myśli. Zatem dla jednych będzie to pasjonująca lektura, opalanie się czy słuchanie muzyki, ważne, by oderwać myśli od prozy życia i zmartwień. Wspaniałym sposobem na regenerację, jest wyjazd w nowe miejsce, ważne by otaczała nas wtedy natura – las, jezioro czy góry, bo w takiej scenerii, organizm najlepiej wypoczywa. Sanatorium czy spływ kajakiem, ważne, by miejsce kojarzyło nam się z wypoczynkiem. Drugi oddech łapie wtedy nasze ciało, ale też umysł.